بدسکتور چیست و چگونه بدسکتور هارد را تعمیر و رفع کنیم؟

فضای ذخیره‌سازی هارد‌دیسک از تعداد زیادی سکتور یا بخش با حجم ۴ کیلو بایت تشکیل شده است. هنگامی یکی از این سکتور ها آسیب ببینند یک بدسکتور  ایجاد خواهد شد و بسته به نوع آسیب، سطح بدسکتور هم متفاوت است.

بدسکتور ها یکی فاکتور اصلی کُند شدن و عملکرد نامطلوب هارد دیسک است. زمانی که بدسکتور بیش از حد زیاد می‌شود نرم‌افزار خود هارد دستور متوقف شدن دستگاه را می‌دهد درواقع  Crash می‌کند و دیگر هارد توسط سیستم شناسایی نمی‌شود.

اما اجازه دهید قبل از این که شروع کنیم یک تذکر بسیار مهم خدمتتان بگویم. روش هایی که در ادامه مقاله بررسی می‌کنیم صرفا برای هارد هایی است که ایرادات مکانیکی و فیزیکی شدیدی نداشته باشند یا تعداد بدسکتور آنها  از ۳۰ الی ۴۰ بیشتر نباشند. توصیه می‌شود اگر اطلاعات مهم در هاردتان دارید و مطمئن نیستید هاردتان چه ایرادی دارد خودتان به هیچ عنوان وارد عمل نشوید ( هدف  این مقاله: رفع بدسکتور برای بهبود سرعت هارد و نه تعمیرات تخصصی که با ابزارالاتی مانند پی سی ۳۰۰۰ انجام می‌شوند)

بدسکتور چگونه ایجاد می‌شود؟

بدسکتور بر اثر استفاده بیش از حد، نوسانات برق، ایرادات فیزیکی، منطقی و مشکلات کارخانه‌ای به وجود می‌آید. علاوه‌بر این حتی هارد های اکبندی  پیدا می‌شوند که بر اثر جابجایی زیاد باعث وجود سکتور های خراب شده است.

البته در نظر داشته باشید که تمام سکتور های یک هارد برای خواندن و نوشتن اطلاعات نیستند، برای مثال سکتور های بخش SMART هارد که برای لاگ کردن هارد (از آسیب بخش هایی که به عنوان بخش های ناپایدار شناخته می شوند، جلوگیری می کند.) استفاده می‌شود.

بدسکتور ها به دو نوع تقسیم می‌شوند بدسکتور های فیزیکی (Hard bad sector) و بدسکتور های منطقی یا نرم‌افزاری (Soft bad sector) که نوع اول به هیچ عنوان با استفاده از نرم‌افزار قابل تعمیر نیستند و نیاز به طی فرایندی تخصصی با تجهیزاتی پیشرفته دارد، در غیر این صورت استفاده از هر گونه نرم‌افزار برای اسکن و تعمیر آن جز خراب کاری اثر دیگری ندارد.
نوع دوم یعنی بدسکتور های منطقی آن دسته از بدسکتور هایی هستند که با برخی از نرم‌افزار ها آن هم در صورت  زیاد نبودن قابل حل است و برای بهبود عملکرد هارد دیسک مفید است.

مشکلاتی که موجب بدسکتور فیزیکی (Hard bad sector) می‌شود:

• مشکلات برد، هد، پلیت
• مشکلات سخت افزاری مکانیکی و الکترونیکی

مشکلاتی که موجب بدسکتور منطقی (Soft bad sector) می‌شود:

• نقض در بررسی حافظه به علت خطاهای خواندن و رایت کردن
• تخریب هدر های بخش تحت تاثیر میدان مغناطیسی

۳ روش اثبات شده برای تعمیر و رفع بدسکتور  در هارد دیسک

روش اول: استفاده از  CHKDSK ویندوز برای اسکن و رفع بدسکتور

ابزار پیشفرض ویندوز CHKDSK یکی از گزینه های برای کار با بدسکتور و باگ های سطحی است، این ابزار برای کسانی که می خواهند روند ساده و راحتی طی کنند مناسب است، برای شروع اسکن و بازیابی به روش عادی مراحل زیر را انجام می‌دهیم:

1. در خط فرمان (CMD) ابتدا عبارت CHKDSK و سپس مسیر دیسک را تایپ کنید( برای مثال:‌ CHKDSK C: /F /R  )
2. کلید اینتر را بفشارید و منتظر بمانید تا تمامی اطلاعات ذخیره شده در هارد دیسک شما بررسی شود.
3. کامپیوتر را راه اندازی مجدد کنید.

CHKDSK نمی تواند بدسکتور را بروی هارد درایو همانند VictoriaHDD و HDD Regenerator که در ادامه بررسی می‌کنیم، تعمیر کند. این ابزار تنها می تواند آنها را شناسایی کرده و علامت گذاری کند،  CHKDSKبخش های مشخص شده را با عنوان معیوب در نظر می گیرد و تلاش نمی کند اطلاعات را از روی آنها بخواند یا رایت کند.

روش دوم: تعمیر بدسکتور با نرم‌افزار HDD Regenerator

با نرم‌افزار HDD Regenrator  برای رفع بدسکتور جهت بهبود مطلوبیت عملکرد هارد کار می کنیم. این نرم افزار هم زمان با بخش سخت افزاری و نرم افزاری هارد سر و کار دارد، تا با حداقل کاهش حجم باعث افزایش عمر هارد می‌شود. خب حالا قبل از این بریم سراغ تعمیر بدسکتور اول باید چند موارد را با HDD regenerator بررسی کنیم:

1. برای قدم اول در تب “Regeneration”اولین گزینه، یعنی “Start process under Windows” را انتخاب کنید.
2. تمامی برنامه های در حال اجرا را ببندید، تا ابزار به تمام بخش های هارد دیسک دسترسی پیدا کند.
3. اگر یک خطای دسترسی رخ داد رو گزینه “Cancel” کلیک کنید.
4. در پنجره باز شده حالت دوم را انتخاب کنید (عدد ۲ را وارد کرده و کلید اینتر را بفشارید) و مقدار پیشنهادی برای شروع را تغییر ندهید.

پس از اتمام اسکن کردن، نرم‌افزار دو نکته مهم را نمایش می دهد: بدسکتور ایجاد شده و بدسکتور بهبود یافته.

دانلود برنامه HDD regenerator

برای رفع بدسکتور جهت بهبود سرعت و عملکرد هارد باید مراحل ذکر شده را دوباره اما با یک تفاوت طی کنید: این بار گزینه اول یعنی “Check and recover bad blocks” را انتخاب کنید. پیشنهاد ما این است که اینکار را در حالت ایمن ویندوز انجام دهید.

روش سوم: اسکن و رفع بدسکتور با نرم‌افزار  VictoriaHDD

البته نرم‌افزار دیگری به نام VictoriaHDD همان کار ( اسکن کردن و بررسی وضعیت هارد ) را با ویژگی های بیشتری انجام می دهد، هر چند کاربران برای استفاده از این نرم‌افزار برای اولین بار با مشکلاتی رو به رو هستند، زیرا رابط کاربری این ابزار پیچیده تر است، برای این روش شما احتیاج به یک فلش قابل بوت با Victoria دارید. این کار را به راحتی از طریق ابزار WinSetupFromUSB درست می شود.

برای دانلود از یک فلش، شما باید تنظیمات BIOS را کمی تغییر دهید:

1. به بخش BIOS بروید و در قسمت“Main” آن گزینه “SATA Mode” را انتخاب کرده و مقدار “IDE” را به آن اختصاص دهید.
2. پس از اعمال تغییرات شما باید آنها را دخیره کرده و کامپیوتر را راه اندازی مجدد کنید. در اکثر BIOS ها شما باید کیلد F10 را فشرده و تغییرات خود را تایید کنید.

شما می توانید با طی مراحلی بدسکتور را از طریق ابزار VictoriaHDD تعمیر کنید:

1. با استفاده از ابزار ذکر شده، فلش را بوت کنید.
2. هنگامی که دانلود کامل شد یک هارد و یک پورت را انتخاب کنید (دکمه P را روی صفحه کلید بفشارید) و روی Ext کلیک کنید. PCI SATA برای SATA و IDE برای هارد دیسک با اتصال رابط متناظر.
3. دکمه F4 را بزنید تا حالت BB فعال شود (توجه! ۲۵۶ سکتور را پاک کنید).

توجه داشته باشید، پس از تشخیص یک سکتور خراب، برنامه سعی بر بازیابی آن می کند، ولی در عوض تمامی اطلاعات ذخیره شده در سکتور را پاک می کند، بنابراین قبل از بررسی، یک نسخه پشتیبان از تمامی فایل تهیه کنید.

4. وقتی این کار انجام شد. فرآیند را در حالت BB تکرار کنید: در نظر داشته باشید که سکتور REMAP کلاسیک، جز بخش هایی است که نمی تواند تعمیر شود، بنابراین به بخش پشتیبان منتقل می شود و موجب افزایش عملکرد هارد دیسک می گردد.

پس از انجام مراحل Victoria به قسمت مای‌کامپیوتر بروید و “Properties، Tools، Check،  Scan drive” را در پارتیشن های هارد اعمال نمایید.

دانلود نرم‌افزار ویکتوریا

سخن آخر

هیچ نرم‌افزاری که بتواند بدسکتور ها و ایرادات فیزیکی هارد را تعمیر و رفع کند وجود ندارد. حتی برخی از خرابی های منطقی مثل بدسکتور های عمیق هم نمی‌تواند  تعمیر شود. بنابراین نباید فکر کنید، برنامه هایی که برای تعمیر بدسکتور طراحی شده‌اند، همواره می توانند ناجی شما باشند و آنها را به عنوان ابزار هایی که همیشه کارا می باشند در نظر بگیرید بلکه باید آنها را به عنوان نرم افزار هایی که قادر به جلوگیری از مشکلاتی که ممکن است پس از استفاده گسترده از هارد دیسک اتفاق بیافتد، یا مواردی مانند بهبود سرعت (در صورتی که اطلاعات مهمی در هارد ندارید) در نظر داشته باشید.

از بین راهکار هایی که در این مقاله با شما به اشتراک گذاشتیم برای  تعمیر و رفع بدسکتور های سطحی پیشنهاد می‌کنیم ابتدا هارد یا دستگاه خود را با نرم‌افزار ویکتوریا اسکن کنید و میزان سکتور های خراب آن را چک نمایید، اگر که این میزان بیش از حد (۳۰ الی ۴۰) نبود، برای تعمیر آن با نرم‌افزار HDD regenerator اقدام کنید. باز تاکید می‌کنم اگر اطلاعات مهمی ندارید و هارد ایرادات دیگری نداشته باشد، برای برطرف کُندی سرعت در هارد استفاده کنید.