هم NAS (مخفف Network-attached storage) و هم SAN (مخفف Storage area network) راه حل‌هایی را برای مشکل ذخیره سازی همزمان داده‌هایی که توسط تعداد زیادی از کاربران تولید شده است را ارائه می‌دهد. هر کدام از این راه‌حل‌ها برای گروهی از کاربران امکان ذخیره اختصاصی اطلاعات را فراهم می‌آورند اما هر کدام دارای مزایا و معایب مختص به خود هستند که تفاوت NAS و SAN را مشخص میکند .
NAS یک دستگاه ذخیره سازی مجزا است که فایل‌ها را از طریق اترنت ارائه می‌دهد و نسبتا ارزان تر و تنظیم و پیکربندی آن بسیار ساده است در حالی که NAS یک شبکه پرسرعت مستقل که مجموعه مشترک دستگاههای ذخیره سازی را به چندین سرور متصل و تحویل می دهد و با داده‌های مبتنی بر بلاک کار میکند و دارای قیمت بالاتر و راه اندازی پیچیده‌تری است.
بزرگ‌ترین تفاوت بین NAS و SAN در این است که دستگاههای NAS به عنوان پارتیشنی از سرور فایل به نظر می‌رسند و از پروتکل‌هایی مانند NFS، CIFS/SMB استفاده میکنند در حالی که دیسک‌های متصل به SAN مانند درایوهای محلی برای کاربر به نظر می‌رسند. ما در ادامه مطلب قصد داریم بیشتر در مورد تفاوت NAS و SAN صحبت کنیم.
NAS استوریج چیست؟
NAS سیستمی است که به شبکه‌ای متصل است که خدمات ذخیره سازی داده‌های مبتنی بر فایل را برای سایر دستگاههای موجود در شبکه فراهم می‌آورد. مزیت اصلی NAS این است که تنظیم و نصب ساده‌ای دارد. فضای NAS مانند پارتیشن نصب شده در شبکه به کاربر نمایش داده می‌شود. فایل‌هایی که باید ارائه شوند معمولا در یک یا چند درایو ذخیره سازی وجود دارد که اغلب از ساختار Raid استفاده میکنند. این دستگاه به خودی خود بر پایه ی شبکه است و دقیقا مانند سیستم‌های کامپیوتری و سایر دستگاههای TCP/IP که همگی آدرس IP خود را حفظ میکنند ،می‌تواند به طور موثری با سایر دستگاههای شبکه ارتباط برقرار کند.
دستگاههای NAS روشی ساده را برای دسترسی چندین کاربر به داده‌ها که در بخش‌های مختلفی هستند را ارائه می‌دهند که برای استفاده در پروژه‌های اشتراکی یا به اشتراک گذاری اطلاعات کاربرد دارد. NAS کنترل‌های امنیتی خوبی را برای پشتیبانی از این همکاری فراهم می‌آورد و در عین حالی که شخص متخصص IT نیست قادر به دسترسی و مدیریت داده‌ها می‌باشد. همچنین با استفاده از ساختارهای افزونگی داده و غالبا RAID و سرویس‌های بکاپ‌گیری خودکار در دستگاههای محلی ابری، امنیت داده‌ها را به خوبی تضمین میکند.
مزایای NAS:
- ارزان تر نسبت به سَن
- قابلیت دسترسی صورت ریموت از راه دور
- قابلیت توسعه پذیری خوب
- پشتیبا گیری خودکار با ستفاده از دستگاههای دیگر و محیط ابر
- انعطاف پذیری
معایب NAS:
- مقیاس پذیری و عملکرد
- سرعت پایین در انتقال داده ها
از آنجا که تعداد بیشتری از کاربران به دسترسی نیاز دارند، ممکن است سرور نتواند به کار خود ادامه دهد. ضعف دیگر مربوط به ماهیت اترنت است. اترنت از طریق بسته‌ها، داده‌ها را از یک مکان به مکان دیگر انتقال می‌دهند، اطلاعات به بسته‌هایی تقسیم می‌شوند و اترنت آن‌ها را به مقصد مربوطه ارسال میکنند. هر کدام از این بسته ها می توانند با تاخیر همراه باشند. برای فایل‌های کوچک این تاخیر از دید کاربر پنهان می‌ماند اما در محیط‌هایی که فایل‌های بسیار بزرگی وجود دارند تاخیر بیش از چند میلی ثانیه می‌تواند عملکرد را مختل کند.
SAN استوریج چیست؟
SAN دستگاهی که برای فراهم آوردن دسترسی مشترک کاربران به داده‌های ذخیره سازی در سطح بالا است، این راه‌حل حتی به چند کاربر این امکان را می‌دهد تا به طور همزمان و با بهره‌وری بسیار بالا به فایل‌ها دسترسی پیدا کنند. SAN با دستیابی به دستگاههای ذخیره سازی مانند آرایه‌های دیسک و استریپ‌ها باعث می‌شود که کاربران احساس کنند که از یک هارد اکسترنال در سیستم محلی خود استفاده میکنند و دسترسی به دستگاههای ذخیره سازی را افزایش می‌دهد. SAN با دسترسی داده بلوکی در کانال‌های فیبری سرعت بالا از محدودیت‌های پروتکل‌های TCP/IP و احتقان شبکه جلوگیری میکند و بالاترین سرعت دسترسی به رسانه‌ها و داده‌های ذخیره سازی را ارائه می‌دهد.
مزایای SAN:
- دسترسی بسیار سریع به داده‌ها.
- شبکه اختصاصی برای ذخیره سازی باعث کاهش فشار در شبکه می‌شود.
- قابل ارتقاء است.
- سطح دسترسی بلوکی به فایل‌ها را فراهم می‌آورد.
- برای درخواست‌هایی مانند ویرایش فیلم سرویس با کیفیت بالایی ارائه می‌دهد.
- صرفه جویی در زمان
- امنیت بالا
- یکپارچگی سرور و استوریج
معایب SAN:
- هزینه و الزامات مدیریتی.
- هزینه های بالای بازیابی اطلاعات
بر‌خلاف این که SAN دسترسی سریع به داده‌ها را برای تعداد زیادی از کاربران فراهم می‌آورد می‌تواند به طور همزمان از صدها کاربر پشتیبانی کند و مقیاس پذیری خوبی دارد اما نیاز به مدیریت و نگهداری خاصی دارد.
مقایسه استوریج‌های SAN و NAS:
با توجه به جدول زیر بیشتر تفاوت NAS و SAN را متوجه خواهید شد و مقایسه استوریج های SAN و NAS را به خوبی درک خواهید کرد:
| NAS | SAN |
| به طور معمول در خانه‌ها و کسب و کارهای کوچک و متوسط استفاده می‌شود. | به طور معمول در محیط‌های حرفه‌ای و سازمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. |
| ارزان‌تر است. | گران‌تر است. |
| مدیریت ساده‌تری دارد. | به مدیریت بیشتری نیاز دارد. |
| سرعت بسته به TCP/IP محلی و شبکه اترنت به طور معمول ۱۰۰ مگابیت تا ۱ گیگابیت در ثانیه است و معمولا دارای توان عملیاتی کند و زمان تاخیر بیشتر می‌باشد. | با استفاده از کانال فیبری سرعت بالا، سرعت ۲ گیگابیت تا ۱۲ گیگابیت در ثانیه را فراهم می‌سازد. برخی از SANها از iSCS که کمی ارزان‌تر اما کندتر از کانال فیبری هستند استفاده میکنند. |
| NFS, SMB/CIFS, HTTP | SCSI, iSCSI, FCoE |
| مقیاس پذیر نیست. | مقیاس پذیر است. |
| با مجازی سازی کار نمی‌کند. | با مجازی سازی کار میکند. |
| نیازی به تغییر معماری نیست. | نیاز به تغییر معماری دارد. |
| سیستم‌های سطح ورودی اغلب به عنوان نقطه خرابی مجزا در نظر گرفته می‌شوند. | با قابلیت‌های افزونگی تحمل پذیری در برابر خطا را ارائه می‌دهد. |
| مستعد تنگنای شبکه است. | تحت تأثیر تنگناهای ترافیک شبکه قرار نمی‌گیرد. |
| تهیه نسخه پشتیبان از فایل‌ها و ایمیج گیری، اقتصادی و قابل زمانبندی است. | پشتیبان‌گیری بلوکی و آینه‌سازی به فضای ذخیره سازی بیشتری احتیاج دارد. |